Het Binnenstebuitenpad ontleent zijn naam aan de vaart waarlangs het pad loopt. Deze vaart bestaat uit twee gedeelten: de Binnenvort en de Buitenvort. De Buitenvort loopt van de Minkeloos tot aan het gemaal, terwijl de Binnenvort zich uitstrekt tot aan de Giessen. Het huidige gemaal ligt precies tussen deze twee waterlopen.
De Vort speelt een belangrijke rol bij de afwatering van de polders Den Beemd en De Hoeken richting de Giessen. Tegenwoordig pompt het gemaal het overtollige water weg, maar vroeger gebeurde dit met behulp van twee molens: een grote en een kleinere. Deze molens stonden aan de overkant van het water, aan de ka of kaai. De kleine molen (gesloopt in 1905) bevond zich ongeveer op de plek van het huidige gemaal, terwijl de grote molen (gesloopt in 1927) stond waar nu het woonhuis is gevestigd.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden in het gemaal illegale kranten gekopieerd. In het woonhuis vonden onderduikers onderdak, waaronder Maarten Schakel, die later burgemeester van Hoornaar werd.
Inundatie in de Tweede Wereldoorlog
Om een geallieerde aanval vanuit het oosten te bemoeilijken, besloten de Duitse bezetters in 1944 delen van de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden onder water te zetten. Zo’n strategische overstroming staat bekend als inundatie. Daarbij wordt het land zo onder water gezet dat het onbegaanbaar wordt voor voertuigen en troepen, terwijl het water te ondiep blijft voor scheepvaart.
De zogenaamde ‘hintere Wasserstellung’ volgde het tracé van de Oude Hollandse Waterlinie en liep in onze regio van Lexmond via Meerkerk, Noordeloos, Hoornaar en Hoogblokland naar Schelluinen.
Om boerderijen en dorpen tegen het water te beschermen, werden tijdelijke dijkjes aangelegd. De mannelijke inwoners tussen de 17 en 60 jaar oud werden opgeroepen om mee te helpen bij de aanleg van deze kades.
Bronnen:
- Horden A, (1975) Hoornaar in oude ansichten
- Van Kuilenburg-Vaars, N. (2025). Ik ben er niet geheel gerust over…. Historische Vereniging. Hoofdstuk “Dagboek van Leo de Kuyper”, p. 29.
- Drie dorpen in oorlogstijd, Historische Vereniging