Als je nu aan het centrum van Hoornaar denkt, denk je waarschijnlijk meteen aan het Dirk IV-plein – dé plek waar de winkels en de school te vinden zijn. Maar vroeger zag Hoornaar er heel anders uit. Er was nog geen Dirk IV-plein, en ook de woonwijken De Schans, het Vissersland en het Giesenlanden bestonden nog niet. Het dorp telde begin 20e eeuw slechts zo’n 850 inwoners, en toch was er opvallend veel bedrijvigheid.
Hoornaar kende toen een groot aantal winkels. Zo waren er maar liefst drie bakkers (aan de Dorpsweg 19, 112 en 113) en vier kruideniers (Dorpsweg 85, 86, 135 en Oudendijk 1). Daarnaast had het dorp een postkantoor, een drogisterij (Dorpsweg 85), twee fietsenwinkels (Dorpsweg 23 en 88), verschillende manufacturenwinkels waar men stoffen, knopen en garen kon kopen (o.a. Dorpsweg 33), een herberg (Dorpsweg 41), een café (Dorpsweg 114), een sigarenwinkel (Dorpsweg 52) en een kapperszaak (Dorpsweg 80).
Naast de winkels waren er ook diverse andere bedrijven gevestigd aan de Dorpsweg, zoals schilders, smeden en transportondernemingen. Het dorp kende dus een levendige en gevarieerde middenstand.
Tegenwoordig is dat beeld sterk veranderd. Het dorp is nu veel meer een woondorp. De meeste winkels, bedrijven en boerderijen zijn verdwenen. Sommige panden zijn gesloopt, andere hebben een nieuwe bestemming gekregen als woonhuis. Een mooi voorbeeld is het huis aan de Dorpsweg 91. Dit gebouw deed vanaf 1940 tot 1970 dienst als het gemeentehuis van Hoornaar. Hier vergaderde de gemeenteraad, kon je trouwen, stond de brandspuit én bevond zich zelfs een kleine gevangenis.
Hiervoor, vanaf 1881 tot 1940, was het gemeentehuis gevestigd in een kamer van de woning van het hoofd van de openbare school. Dat huis, dat is afgebroken, was op Dorpsweg 10.
Bronnen:
Zo Druk als een Klein Baasje, Historische Vereniging Hoogblokland Hoornaar Noordeloos